یکی از مشکلاتی که بسیاری از کشاورزان با آن دست به گریبان هستند خسارات وارده بر اثر سرما زدگی به درختان گردوست. با نزدیک شدن به فصل سرما این احتمال وجود دارد که به دلایلی درختان گردو در معرض سرمازدگی و آسیب هایی ناشی از این تغیر دمایی قرار بگیرند. غالبا این اتفاق زمانی رخ می دهد که دمای هوا به دنبال روزهایی با دمای نسبتا معتدل در اواخر پاییز یا اوایل زمستان، به یکباره به دمای زیر صفر درجه برسد که از این رخداد به عنوان یخبندان پاییزی یاد می شود. در اثر وقوع یخبندان پاییزی معمولا این درختان جوان تر و غیر خفته هستند که بیشتر درگیر این نوع آسیب می شوند. بنابر نظر کارشناسان این حوزه، برای درختان گردوی خفته بالغ، تحمل درجه حرارت تا دمای 20 درجه و پایینتر از آن تا زمانی که درختان به طور کامل در دوره خواب زمستانه باشند، امکان پذیر است. اما درختان گردوی جوان در معرض آسیب بیشتری قرار می گیرند و چنانچه دمای هوای به یکباره به زیر 28 درجه برسد، پیش از اینکه دوره سرمای شبانه 32 درجه را بگذرانند، می تواند درختان جوان را در معرض آسیب های جدی قرار دهد.
در این میان نوع دیگری از سرمازدگی وجود دارد که از آن به عنوان کشتن زمستان یاد می کنند. این آسیب معمولا زمانی به وقوع می پیوندد که کاهش شدید دما در فصل زمستان منجر به سرمازدگی و آسیب دیدن درختان گردوی بالغ و خفته جوان گردد.
درختان گردو در اثر سرمازدگی معمولا علائم یکسانی از خود بروز می دهند، حال این سرمازدگی ناشی از یخبندان پاییزی باشد یا در اثر کشتن زمستان ایجاد شده باشد، در هر حال علائم مشابهی ظهور خواهند کرد. تیره شدگی پوست و ایجاد رگه های خاکستری روی بدنه داخلی چوب درختان مهم ترین عارضه هایی هستند که در اثر سرمازدگی به وجود می آیند.
فرایند شکست جوانه ها در فصل بهار به سختی صورت می گیرد. با این حال در صورت شکست شاخه ها، هرس شدیدی در اثر کشتار زمستانی به وقوع خواهد پیوست که به دنبال آن شاهد رشد شاخه هایی با قدرت بیشتر از زیر ناحیه آسیب دیده خواهیم بود. همچنین آسیب ناشی از سرمازدگی در درختانی که دچار آفتاب سوختگی شده اند، محسوس تر خواهد بود که در بدترین حالت می تواند منجر به نابودی کل درختان جوان شود.
حال که با انواع سرمازدگی و علائم ناشی از آن آشنا شدیم، به ذکر راهکارهایی خواهیم پرداخت که می توانند در حفاظت درختان گردو از سرمازدگی موثر باشند.
در فرایند سفت شدن درختان، رشد درخت متوقف شده و درخت وارد دوره خواب خود می شود. اقدامات انسانی مانند آبیاری زیاد و رویدادهای طبیعی مانند گرمی هوا در پاییز از عواملی هستند که می توانند مانع از سفت شدگی درختان شوند که این موارد می توانند درخت را مستعد سرمازدگی کنند. بنابراین قطع آبیاری دیر هنگام در باغات گردو می تواند باعث کمک به پروسه سفت شدگی درختان شده و آنها را از سرمازدگی در زمستان محافظت کند. آبیاری دیر هنگام باعث رشد مداوم شاخه های گردو می شود که در نتیجه هنگام شروع فصول سرد درخت مستعد سرمازدگی خواهد شد.
درختان خشک تر، غالبا بیشتر در معرض آسیب های ناشی از سرمازدگی قرار خواهند گرفت. بر همین اساس بهتر است از عدم تحت فشار قرار گرفتن درختان در فصل زمستان اطمینان حاصل کنید. بنابراین توصیه می شود پس از اطمینان از سفت شدن درختان، تا زمان شروع اولین بارندگی، روال عادی آبیاری خود را از سر بگیرید.
استفاده نکردن از کود ازت و عدم انجام هرس عمیق تا حد زیادی می تواند درختان را از خطر سرمازدگی و یخ زدگی در زمستان محافظت کند. در حالت کلی اگر نژاد درخت گردو مناسب با منطقه و اقلیم محل کشت انتخاب شود، درخت چندان تحت تاثیر سرما زدگی قرار نخواهد گرفت، زیرا درخت گردو جز آن دسته از درختانی است که دیر از دوره استراحت خود خارج می شود.
اگر پیش از سفت شدن درختان با دوره یخبندان مواجه شدید، می توانید برای کاهش میزان آسیب دیدگی درخت، قسمت تنه را با رنگ سفید رنگ آمیزی کنید. این کار می تواند همچنین مانع از آفتاب سوختگی درختان شود و با کاهش تبخیر در بهبود چوب آسیب دیده موثر واقع گردد.
در صورت مواجه با سرمای بهاره، از هرس زود هنگام اندام آسیب دیده درخت خودداری کنید، به این دلیل که ممکن است جوانه ها دیرتر باز شوند یا برای جوان شدن اندام، رشد جوانه ها از عمق پوست صورت بگیرد. می توانید تا اواخر تابستان صبر کنید چنانچه چوب مرده درخت جوانه نزد، آن را هرس کنید.
جمع بندی
همانگونه که اشاره شد سرمازدگی می تواند در دو نوع یخبندان پاییزی و کشتن زمستان، درختان گردو را درگیر کند. در این میان طبیعتا درختان جوان تر بیشتر آسیب پذیر خواهند بود. تیرگی پوست و بروز رگه های خاستری رنگ روی بدنه داخلی چوب درختان، علامتی است که باغداران با مشاهده آن به سرمازده شده درختان خود پی می برند. در این میان راهکارهایی ارائه شده که باغداران می توانند با به کار بستن آنها تا حد زیادی از سرمازدگی درختان گردوی خود جلوگیری نمایند یا در صورت وقوع میزان آسیب وارده را مدیریت کرده و به کمترین میزان کاهش دهند. سفت شدن درختان، عدم انجام آبیاری دیر هنگام، آبیاری درختان برای زمستان، عدم تغذیه درخت با کودهای بهاری، خودداری از هرس عمیق از جمله مواردی هستند که باغداران می توانند به عنوان اقدامات اولیه برای جلوگیری از سرمازدگی درختان گردو انجام دهند. رنگ آمیزی پس از یخ زدگی و امتناع از هرس شاخه های مشکوک به یخ زدگی نیز راهکارهایی هستند که می توانند آسیب های ناشی از سرمازدگی را به حداقل برسانند.
با توجه به اینکه تهیه ارقام مناسب و مقاوم تاثیر زیادی در جلوگیری از سرمازدگی درختان گردو دارد، بهتر است نهال های مورد نیاز خود را زا مراکز معتبر خریداری کنید. نهالستان گردوی پالیز با سابقه فعالیت طولانی در این زمینه، یکی از مراجع تخصصی تهیه و تامین نهال گردو است که شما باغداران محترم علاوه بر تامین نهال مورد نیاز خود می توانید از خدمات این مرکز در راستای توسعه و احداث باغات گردو خود بهره مند شوید. نهال های گردو این مرکز ارقام با کیفیت این محصول را شامل می شوند که شما می توانید با مشاوره گرفتن از کارشناسان با تجربه مستقر در این مرکز از راهنمایی های آنها برای خرید و تهیه نهال گردوی مناسب با اقلیم منطقه خود استفاده نمایید.
نهال های ارائه شده در پالیز شناسامه دار بوده و کیفیت آنها تضمینی است و با قیمتی مناسب و بازدهی بالا به فروش می رسند.
باغداران محترم می توانند جهت گرفتن مشاوره برای انتخاب خرید بهترین نهال گردو، نحوه کاشت و حتی شرایط نگهداری از درختان گردوی خود از راهنمایی های کارشناسان این مرکز استفاده نمایند.