خشکیدگی در شاخه و برگ درختان گردو ممکن است باغداران را دچار چالشی جدی کند. خشکیدگی در درختان گردو در واقع ناشی از فعالیت نوعی قارچ موسوم به قارچ اسکومیست (Hendersonule toruloidea) است که غالبا شاهد شیوع آن در تابستان هستیم و این به دلیل گرما دوست بودن این قارچ است. گفتنی است که این قارچ تنها درختان گردو را درگیر نمی کند و می تواند در درختان دیگری از جمله بادام، سیب دانهدار، درختان هسته دار مانند زردآلو و هلو، دانه ریز مانند انجیر و انگور و مرکباتی مثل لیمو و پرتقال و … مشاهده شود.
خشکیدگی شاخه به عنوان یک بیماری در بسیاری از باغات گردوی ایالات متحده آمریکا که یکی از کشورهای تولید کننده اصلی گردو در جهان است، به چشم می خورد، با این حال به جز در چند منطقه، این عارضه خیلی مهم تلقی نمی شود. دره سنجوکین در این کشور یکی از مناطقی است که خشکیدگی درختان گردو در آن به دلیل آسیب هایی که وارد می کند، بیشتر مورد توجه است. اما در سایر مناطقی که فعالیت اغلب آنها در قالب باغداری شامل باغات گردو می شود، این موضوع چندان حائز اهمیت نیست.
همچنین مواردی از وجود بیماری خشکیدگی در ارقام گردوی ایرانی و گردوی سیاه که در دره کالیفرنیا کشت شده اند، مشاهده شده است اما درختان گردوی موجود در نواحی ساحلی تقریبا عاری از این عارضه هستند.
در ایران برای نخستین بار در استان کرمان و در باغات گردوی این شهر بود که عارضه ای به نام خشکیدگی در درختان گردو گزارش شد. این بیماری امروزه در درختان گردوی استان های دیگری مانند خوزستان، فارس و زنجان نیز گاها مشاهده می شود.
علیرغم اینکه وجود عارضه خشکیدگی در درختان گردو نمی تواند باعث از بین رفتن آنها شود، اما می تواند افت محصول و خشک شدن برخی از شاخه های درخت را در پی داشته باشد.
غالبا علائم ناشی از خشکیدگی در درختان گردو، در میانه تابستان و به صورت بروز خشک شدگی غیرمنتظره در برگ ها خود را نشان می دهد. شاخه های کوچکتر بویژه شاخه های غربی بیشتر در معرض این آسیب قرار می گیرند.
برگ ها در اثر ابتلا به خشکیدگی تغییر رنگ داده و معمولا به رنگ قهوه ای تیره در می آیند اما همچنان متصل مانده و دچار ریزش نمی شوند. بنابراین شاخه ها و درختان درگیر با این بیماری در فصل پاییز به وضوح در میان سایر درختان قابل تشخیص هستند.
لایه بیرونی پوست در شاخه های آلوده به این بیماری، خشک و کاغذی ماننده شده و شکننده می شود. به مرور بخش هایی از شاخه های آلوده کنده می شود. در این حالت شما با دقت در بافت چوبی زیر پوست شاهد تیره گی رنگ این قسمت خواهید بود که با گرد سیاهی پوشیده شده است.
اغلب این عارضه ابتدا شاخه های نازک را درگیر می کند و در صورتی که شاخه های آلوده هرس نشوند، امکان شیوع این بیماری به کل شاخه های درخت و از آنجا به تنه اصلی درخت افزایش خواهد یافت.
انجام عملیات زراعی به موقع از جمله راهکارهایی است که می تواند به تقویت تاج درختان گردو کمک کرده و میزان برگدهی درخت را افزایش دهد. باغداران با این کار می توانند مانع از آفتاب سوختگی شاخه های درختان گردوی خود شده و در نتیجه احتمال ابتلای آنها به این عارضه را تا میزان زیادی کاهش دهند.
درختانی که با قرار گرفتن در معرض بیماری خشکیدگی تضعیف شده اند به مرور دچار کمبودهای تغذیه ای شده و مستعد ابتلا به پوسیدگی های طوقه، ریشه و کنه می شوند. باغداران می توانند با انجام عملیات زراعی که شامل مدیریت آبیاری، کوددهی و مبارزه با آفات و بیماری ها می شود، مانع از آسیب به درختان گردو و در نتیجه تقلیل کیفیت محصول خود شوند.
برای اینکه از عدم انتشار قارچ عامل بیماری خشکیدگی در درختان خود مطمئن شوید، بهتر است هر سال بویژه بعد از فصل برگریزان، آنها را بررسی نمایید و در صورت مشاهده، شاخه های درگیر شده را تا حدود 30 سانتیمتری پایین ناحیه آلوده برش داده و بسوزانید.
لازم به ذکر است که در صورت شیوع بیش از حد این بیماری در یک درخت یا حتی یک باغ گردو، ممکن است سوزاندن کل آن در دستور کار قرار گیرد. در این صورت ضدعفونی کردن ابزار هرس ضرورت ندارد، زیرا این قارچ نمی تواند از طریق زخم هرس انتشار یابد.
شدت خسارات وارد شده ناشی از این بیماری اغلب به حدی نیست که نیازی به مبارزه شیمیایی گسترده وجود داشته باشد. با این حال در آلودگی های شدید می توان با محلول پاشی زمستانه در یک الی دو نوبت، میزان آسیب ها را مدیریت کرد. با سفید پاشی زمستانه ترکیب شده با آهک، آسیب های ناشی از آفتاب سوختگی تا حدودی کاهش می یابد که این امر می تواند خشکیدگی شاخه ها را به حداقل برساند. علاوه بر موارد مذکور، تراشیدن و درمان زخم های ایجاد شده در اثر خشکیدگی می تواند از گسترش زخم و انتشار بیشتر قارچ به نواحی دیگر درخت جلوگیری کند.
با وجود اینکه قارچ عامل خشکیدگی می تواند در تمام ارقام گردو ایجاد بیماری کند، اما ارقام مختلف از سطح مقاومت مختلفی برخوردارند. در این میان برخی از ارقام تجاری مانند Mayette، Franquette، Eureka Meyland از میزان حساسیت بالایی برخودار هستند و رقم Payne و رقم Concord به ترتیب نسبتا حساس و بسیار مقاوم می باشند.
جمع بندی
در این مطلب ما با قارچ عامل ایجاد خشکیدگی در درختان گردو آشنا شدیم. این قارچ می تواند با درگیر کردن شاخه های جوان تر آسیب هایی به درخت و در نتیجه محصول گردوی شما وارد کند. برجسته ترین علائمی که در اثر خشکیدگی درخت گردو نمایان می شود، تیره شدن رنگ ناحیه آلوده است. با این حال با اقداماتی می توان از بروز یا پیشروی این قارچ در باغات و درختان گردو جلوگیری کرد. انجام اقدامات زراعی، مبارزه شیمیایی و دقت در انتخاب ارقام مقاوم از جمله راهکارهایی هستند که در مدیریت بهتر بیماری خشکیدگی گردو می توانند مورد استفاده قرار گیرند.
نهالستان پالیزگردو به عنوان یکی از مراکز معتبر پرورش و فروش انواع نهال گردو، آماده ارائه خدمات در زمینه احداث و توسعه باغات گردو به باغداران محترم است. کیفیت ارقام مختلف نهال گردوی ارائه شده در این مرکز تضمینی بوده و توسط نهادهای مربوط به تایید رسیده است؛ نهال های این نهالستان شناسنامه دار هستند و این مهر تاییدی است بر کیفیت بالای محصولات این نهالستان. همچنین شما می توانید نهال های مورد نیاز خود را با قیمتی مناسب و با بازدهی تضمینی از این مرکز خریداری کنید.
مشاوران و کارشناسان این مجموعه آماده ارائه خدمات مشاوره ای جهت خرید نهال گردو، کاشت نهال و نگهداری از درختان گردو می باشند.